صرافی ارزهای دیجیتال پی فور ریال Pay4rial
سوزاندن توکن به حذف دائمی کوین‌های موجود در گردش شبکه یک رمزارز اشاره دارد.
سوزاندن توکن فرآیندی رایج در صنعت رمزارز بوده و بسیار ساده است. سوزاندن توکن اقدامی است هدفمند که توسط سازنده یک کوین برای سوزاندن یا به عبارتی حذف تعداد مشخصی از مجموع توکن‌های موجود در گردش صورت می‌گیرد. دلایل مختلفی برای سوزاندن توکن‌ها به این شیوه وجود دارد، اما عمدتاً این اقدام در جهت پیشبرد اهداف ضدتورمی انجام می‌شود. البته بلاک‌چین‌های بزرگ‌تر همانند بیت‌کوین (BTC) و اتریوم (ETH) معمولاً از چنین مکانیزمی استفاده نمی‌کنند و این روش اغلب برای آلت‌کوین‌ها و توکن‌های کوچک‌تر جهت کنترل تعداد توکن‌های در گردش و ایجاد انگیزه در میان سرمایه‌گذاران استفاده می‌شود.
مکانیزم سوزاندن توکن منحصراً برای رمزارزها قابل استفاده بوده و ارزهای رایج فیات (Fiat) معمولاً سوزانده نمی‌شوند، بلکه جریان نقدینگی در آن‌ها به نحو دیگری تنظیم می‌گردد. فرآیند سوزاندن توکن مشابه با مفهوم بازخرید سهام توسط شرکت‌های سهامی عام است که باعث کاهش تعداد سهام منتشره می‌گردد. با این حال، سوزاندن توکن کاربردهای منحصر به فردی داشته و برای اهداف مختلفی استفاده می‌شود.
سوزاندن توکن چگونه انجام می‌شود؟
باوجود سادگی این فرآیند، اما روش‌های اجرای آن می‌تواند متفاوت باشد. هدف از این فرآیند کاهش تعداد توکن‌های موجود در شبکه است.
شاید در ظاهر این فرآیند عجیب و غیرعادی به نظر برسد، اما توکن‌ها در این فرآیند از بین نمی‌روند بلکه درواقع به توکن‌هایی که دیگر در آینده قابل استفاده نیستند تبدیل خواهند شد. در این فرآیند، توسعه‌دهندگان پروژه با قطع دسترسی به ارزهای موجود، آن‌ها را بازخرید یا به عبارتی از گردش خارج می‌کنند. در این راستا، امضای توکن‌ها در یک کیف پول عمومی ناشناس و غیرقابل برداشت تحت عنوان آدرس خورنده (Eater address) منتقل می‌شوند به طوریکه توسط تمام دستگاه‌های متصل به شبکه یا همان نودها (nodes) قابل مشاهده بوده اما برای همیشه بلوکه هستند. وضعیت این کوین‌ها در بلاک‌چین منتشر می‌شود.
پروژه‌ها با روش‌های مختلفی اقدام به سوزاندن توکن‌های خود می‌کنند و این روش‌ها برحسب هدفی که فرآیند دنبال می‌کند با یکدیگر متفاوت هستند. برخی پروژه‌ها پس از پایان عرضه اولیه (ICO) با یک بار سوزاندن توکن‌های فروخته نشده به حذف آن‌ها از گردش شبکه و همچنین ایجاد انگیزه برای مشارکت کنندگان در عرضه اولیه کمک می‌کنند. برخی دیگر نیز ترجیح می‌دهند تا سوزاندن توکن‌ها را هرچند وقت یک‌بار در فواصل زمانی و حجم ثابت یا متغیر انجام دهند. به عنوان مثال، صرافی بایننس (Binance) در راستای تعهدی که دارد هر سه ماه یک بار 100 میلیون توکن BNB را می‌سوزاند. حجم کوین‌ها براساس تعداد معاملات انجام شده بر روی پلتفرم صرافی در هر فصل از سال تغییر می‌کند.
برخی دیگر مانند ریپل (XRP) توکن‌ها را به تدریج با هر تراکنشی که انجام می‌شود می‌سوزانند. هر زمان که افراد از طریق شبکه ریپل تراکنشی را انجام می‌دهند، یکی از طرفین معامله می‌تواند کارمزدی را به اختیار خودش مشخص کند تا انجام تراکنش در اولویت بالاتری قرار بگیرد، اما این کارمزد به هیچ مرجعی بازگردانده نمی‌شود، بلکه به محض انجام تراکنش با ارسال آن به یک آدرس خورنده سوزانده می‌شوند. درخصوص استیبل‌کوین‌ها مانند تتر (USDT) نیز ساخت توکن‌ها پس از واریز وجه به حساب ذخیره شرکت انجام شده و هر زمان که از حساب‌ها وجهی برداشت یا استخراج شود، معادل آن توکن سوزانده می‌شوند. فارغ از نوع مکانیزم، نتیجه این فرآیند با سوزاندن توکن‌های دیگر مشابه است به طوریکه توکن‌های سوزانده شده غیرقابل استفاده بوده و به خوبی از گردش شبکه حذف می‌شوند.
چرا شرکت‌ها توکن‌ها را می‌سوزانند؟
فارغ از نحوه انجام این فرآیند، سوزاندن توکن به نوعی یک مکانیزم ضدتورمی است. اکثر پروژه‌ها از این فرآیند جهت حفظ یک ارزش ثابت و ایجاد انگیزشی در معامله‌گران جهت نگهداری توکن‌هایشان استفاده می‌کنند.
سوزاندن توکن‌ها توسط یک شرکت می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد و تمام این دلایل برای دارندگان توکن ارزشمند است. متداول‌ترین علت، افزایش ارزش هر توکن با کاهش منابع موجود آن است. از لحاظ نظری، هرچه تعداد توکن‌های موجود برای فروش کمتر باشد بدین معنی است که هر واحد توکن ارزش بیشتری دارد. درواقع، به همین علت است که اکثر رمزارزها تعداد محدودی توکن در گردش یا قابل عرضه در آینده دارند (همانند بیت‌کوین).
پروژه‌ها با کنترل عرضه توکن می‌توانند منجر به افزایش ارزش توکن‌های موجود شده و برای حمایت مداوم از سوی کاربران، انگیزه ایجاد کنند. علت اصلی سوزاندن دوره‌ای توکن‌های صرافی بایننس و همینطور سوزاندن توکن‌های فروخته نشده بعد از عرضه اولیه توسط بسیاری از شرکت‌ها نیز همین موضوع است. در برخی موارد، سوزاندن توکن می‌تواند درپی اصلاح یک خطا باشد. مثلا شرکت تتر (USDT) پس از عرضه 5 میلیارد دلار تتر در شبکه مجبور شد تا برای ثبات نسبت 1:1 آن با دلار آمریکا توکن‌های خود را بسوزاند.
آیا سوزاندن توکن واقعا برای دارندگان آن منفعتی دارد؟
این فرآیند یک بازی دو سر برد است و علاوه بر اینکه پروژه‌ها سود قابل توجهی را از سوزاندن توکن‌هایشان بدست می‌آورند، دارندگان توکن‌ها نیز به روش‌های مختلفی از مزایای این فرآیند بهره‌مند می‌شوند.
شاید در ظاهر اینطور به نظر برسد که سوزاندن توکن تنها با هدف فراهم کردن مزیت برای پروژه‌ها طراحی شده است، اما واقعیت این است که این مکانیزم هم برای توسعه‌دهندگان و هم برای سرمایه‌گذاران مزایایی را به همراه دارد. در بسیاری از موارد، سوزاندن توکن می‌تواند باعث ثبات ارزش توکن و مهار تورم قیمت شود. ثبات ارزش توکن باعث تشویق سرمایه‌گذاران به نگهداری کوین‌های خود و حفظ قیمت‌ها در نرخ‌های مطلوب شده و در نهایت منجر به ادامه فعالیت شبکه و سلامت پهنای باند آن می‌گردد. علاوه براین، سوزاندن توکن‌ها نوعی حس اطمینان و اعتبار به ویژه در مراحل ابتدایی توسعه کوین‌ها ایجاد می‌کند.
ایجاد شفافیت بیشتر برای سرمایه‌گذاران، از جمله دلایل دیگری است که پروژه‌ها پس از عرضه اولیه اقدام به سوزاندن توکن‌های فروخته نشده می‌کنند. شاید یک شرکت با فروش توکن‌های توزیع نشده خود در یک صرافی بتواند سود خوبی بدست آورد اما با این اقدام خود را در معرض اتهام قرارداده و فلسفه وجود خود را زیر سوال می‌برد. از سوی دیگر، این وعده که پروژه‌ها که از سرمایه‌های جذب شده صرفاً در جهت پیشبرد اهداف عملیاتی کسب و کار خود استفاده می‌کنند نیز نشان از تعهد به سرمایه‌گذاران و ارزش‌گذاری توکن‌هایشان در یک قیمت معقول‌تر دارد.
منبع: Cointelegraph
